Jack, karısı Bella’nın psikolojisini manipüle etmek için her gün gaz lambasının ışığını biraz kısıyor. Karısı “Bu lambanın ışığı azaldı mı?” diye sorduğunda ise sert bir şekilde karşılık verip kadını aşağılıyor. Bella’nın kendisine olan güvenini yitirmesini ve “Acaba kafayı mı yedim?” sorusunu hedefliyor.
Gaslighting ya da duygu terminatörlüğü, birçoğumuzun kasıtlı ya da kasıtsız bir şekilde kullandığı bir tür psikolojik manipülasyondur. Sosyal hayatta çok kullanılmasına karşın genellikle narsist kişilik bozukluğundan muzdarip karakterlerde görülür. Gaslighting, hedef gördüğü kişinin kendi iç benliğini acımasız bir şekilde sorgulatmasından geçer. Kurban, uygulanan manipülasyonun profesyonelliğine ve faille olan duygusal bağına göre şiddetlenen bir iç bunalıma girer hatta kendini cezalandırma yoluna gidebilir. Bu uzun sürecin sonunda kurban özgürlüğünden taviz vermeye, özgüvenini ve kendine olan bağlılığını kaybetmeye başlar. Bu olaylar akabinde kurban; majör depresyon, Bipolar bozukluk gibi çeşitli rahatsızlara sahip olabilir. Nihayetinde yağını tüketen bir gaz lambası gibi sönmeye başlar karanlığı içinde boğulur.
Gaslighting etkisi nasıl anlaşılır ?
Birisi sizin sürekli üzgün, agresif, başarısız hatta ve hatta hep mutlu görünmenizi dile getiriyor mu? Ya da bir insanın akıbetine kapılarak kendinizi hep suçlu hissediyor musunuz? O zaman aşağıya yazmış olduğum maddeler yardımıyla o kişiyle olan etkileşiminizi gözden geçirmenizi tavsiye ederim.
A- Kişi sizi sürekli olumsuz taraflarınızı vurguluyor. Sadece yıkıcı eleştiri yapıyor.
B- sürekli sorunun sizde olduğunu ve bu iddiasını çeşitli yollarla kanıtlamaya çalışıyor. (Kimseye hiçbir faydan yok! Bu güne kadar bize ne verdin?).
C- Sizin aklınızı, algınızı sorguluyor. (Gaz lambası örneği).
D- Bu yönlendirmeler sonucunda kendinizden şüphe duyuyorsunuz.
E- Kişi ona yönlendirdiğiniz eleştirileri değerlendirmiyor, öfke ve baskı yoluna gidiyor.
F- Duygu sömürüsü ve ajitasyonları size karşı uyguluyor.
G- Sürekli (ona) özür dileme ihtiyacı hissediyorsunuz.
H- Kendinizi baskılıyor, fikrinizi belirtmede çekingenlik ve ret korkusu yaşıyorsunuz.
Eğer çevrenizde bu profile uyan İnsanlar varsa hayatınızdan soyutlamanızı öneririm. Bu insanlara bağlıyız, onlara tutkuluyuz. Zaten böyle bir şiddete başka türlü katlanacağımıza sanmıyorum. Fakat bu insanlar her geçen gün içlerindeki karanlığı bizim renkli dünyamıza indiriyor. Psikolojik şiddet en az fiziksel şiddet kadar güçlüdür. Ne kadar fiziksel şiddete duyarlıysak psikolojik şiddete de o kadar duyarla hale gelelim. En önemlisi de içimizdeki gaz lambasını hiçbir zaman söndürmeyelim.
Bir cevap yazın